नवी दिल्ली () :- पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी रविवारी ‘मन की बात’च्या ११९ व्या भागात अंतराळ क्षेत्र आणि महिला शक्तीचा उल्लेख केला. ते म्हणाले – सर्वत्र चॅम्पियन्स ट्रॉफी आणि क्रिकेटचे वातावरण आहे. क्रिकेटमध्ये शतकाचे वातावरण कसे असते हे सर्वांनाच माहिती आहे. भारताने अंतराळात केलेल्या शतकाचे वेगळे महत्त्व आहे. इस्रोच्या यशाची व्याप्ती वाढली आहे.
महिला शक्तीबद्दल बोलताना मोदी म्हणाले- आपल्या संस्कृतीत मुलींचा आदर करणे हे सर्वोपरि राहिले आहे. यावेळी महिला दिनी मी एक नवीन उपक्रम हाती घेणार आहे. ८ मार्च रोजी, मी माझे एक्स, इंस्टाग्राम सारखे सोशल मीडिया अकाउंट देशातील काही प्रेरणादायी महिलांना एका दिवसासाठी सोपवणार आहे.
आपल्या ३० मिनिटांच्या कार्यक्रमात पंतप्रधानांनी (Narendra Modi) आर्टिफिशियल इंटेलिजेंस, खेलो इंडिया, वन्यजीव आणि फिटनेस यासारख्या मुद्द्यांवरही भाष्य केले. मन की बात कार्यक्रम महिन्याच्या शेवटच्या रविवारी लाईव्ह होतो. गेल्या महिन्यात, २६ जानेवारी असल्याने, पंतप्रधानांचा कार्यक्रम एक आठवडा आधीच प्रसारित झाला.
१. अवकाश क्षेत्रावर
सध्या चॅम्पियन्स ट्रॉफी (Champions trophy) सुरू आहे आणि सर्वत्र क्रिकेटचे वातावरण आहे. क्रिकेटमध्ये शतकाचा थरार काय असतो हे आपल्या सर्वांना चांगलेच माहिती आहे. पण आज मी तुमच्याशी क्रिकेटबद्दल बोलणार नाही, तर भारताने अंतराळात केलेल्या अद्भुत शतकाबद्दल बोलणार आहे. गेल्या महिन्यात, देशाने भारतीय अंतराळ संशोधन संस्थेच्या (इस्रो) १०० व्या रॉकेटचे प्रक्षेपण पाहिले. ही केवळ एक संख्या नाही तर ती अंतराळ विज्ञानात दररोज नवीन उंची गाठण्याचा आपला संकल्प देखील प्रतिबिंबित करते.
२. कृत्रिम बुद्धिमत्तेवर भारत आणखी एक क्षेत्र आहे ज्यामध्ये तो वेगाने आपली मजबूत ओळख निर्माण करत आहे – हे क्षेत्र म्हणजे AI म्हणजेच आर्टिफिशियल इंटेलिजेंस. अलिकडेच, मी एआयवरील एका मोठ्या परिषदेत सहभागी होण्यासाठी पॅरिसला गेलो होतो. तिथे जगाने या क्षेत्रातील भारताच्या प्रगतीचे खूप कौतुक केले. थोडासम कैलाशजी हे तेलंगणातील आदिलाबाद येथील एका सरकारी शाळेत शिक्षक आहेत. डिजिटल संगीतातील त्यांची आवड आदिवासी भाषांचे जतन करण्यात रूपांतरित झाली आहे. त्यांनी एआय टूल्सच्या मदतीने कोलामी भाषेत गाणे रचले. ते कोल्लम व्यतिरिक्त इतर भाषांमध्ये गाणी तयार करण्यासाठी एआय वापरत आहेत.
३. महिला शक्तीवर
आपल्या संस्कृतीत मुलींचा आदर करणे सर्वात महत्त्वाचे आहे. देशाच्या मातृशक्तीने आपल्या स्वातंत्र्यलढ्यात आणि संविधानाच्या निर्मितीतही मोठी भूमिका बजावली आहे. यावेळी महिला दिनी, मी एक उपक्रम हाती घेणार आहे जो आपल्या महिला शक्तीला समर्पित असेल. या उपक्रमात कसे सामील व्हावे हे स्पष्ट करताना, पंतप्रधान मोदी म्हणाले की जर तुम्हाला (महिला) ही संधी मिळवायची असेल, तर नमो अॅपवर तयार केलेल्या एका विशेष मंचाद्वारे या प्रयोगाचा भाग व्हा आणि माझ्या एक्स आणि इंस्टाग्राम अकाउंट्सद्वारे संपूर्ण जगापर्यंत पोहोचा. म्हणून यावेळी महिला दिनी, आपण सर्वजण अदम्य स्त्रीशक्तीचा उत्सव साजरा करूया, तिचा आदर करूया आणि तिला सलाम करूया.
४. खेलो इंडिया वर आमचे बरेच खेळाडू ‘खेलो-इंडिया’ मोहिमेचे परिणाम आहेत. हिमाचल प्रदेशातील सावन बारवाल, महाराष्ट्रातील किरण मते, आंध्र प्रदेशातील तेजस शिरसे किंवा ज्योती याराजी, या सर्वांनी देशाला नवीन आशा दिल्या आहेत. उत्तर प्रदेशचा भालाफेकपटू सचिन यादव, हरियाणाची उंच उडीपटू पूजा आणि कर्नाटकची जलतरणपटू धिनीधी देसिंधू यांनी देशवासीयांची मने जिंकली. या वर्षीच्या राष्ट्रीय क्रीडा स्पर्धेत किशोरवयीन विजेते, त्यांची संख्या आश्चर्यकारक आहे.
५. वन्यजीवांवर
आशियाई सिंह, हंगुल, पिग्मी हॉग्समध्ये काय साम्य आहे? उत्तर असे आहे की हे सर्व जगात इतरत्र कुठेही आढळत नाही, ते फक्त आपल्या देशात आढळतात. मध्य भारतातील अनेक जमाती बागेश्वरची पूजा करतात. महाराष्ट्रात वाघोबाची पूजा करण्याची परंपरा आहे. भगवान अय्यप्पा यांचेही वाघाशी नाते आहे. सुंदरबनमध्ये वाघाचे वाहन असलेल्या बोनबीबीची पूजा केली जाते. केरळमधील पुलिकालीसारखे अनेक सांस्कृतिक नृत्य आहेत जे निसर्ग आणि वन्यजीवांशी संबंधित आहेत.
६. फिटनेसवर
तंदुरुस्त आणि निरोगी भारत बनण्यासाठी, आपल्याला लठ्ठपणाच्या समस्येचा सामना करावा लागेल. एका अभ्यासानुसार, आज दर आठपैकी एक व्यक्ती लठ्ठपणाच्या समस्येने ग्रस्त आहे. गेल्या काही वर्षांत लठ्ठपणाच्या घटनांमध्ये दुप्पट वाढ झाली आहे, परंतु त्याहूनही चिंताजनक बाब म्हणजे मुलांमध्ये लठ्ठपणाची समस्याही चौपट वाढली आहे. तर, तुम्ही दरमहा १०% कमी तेल वापरण्याचा निर्णय घ्या. लठ्ठपणा कमी करण्याच्या दिशेने हे एक महत्त्वाचे पाऊल असेल.
